عصارخانۀ شهر کهک یکی از آثار به جای مانده از سالهای نه چندان دور است که برای خردکردن مواد استفاده میشد.
عصارخانه در قدیم به آسیابهای مخصوصی اطلاق میشد که از آنها برای خرد کردن مواردی چون سنگ و زردچوبه و فلفل و… استفاده میشد یا مواد نباتی و روغنی، مثل کرچک و غوره و… را به داخل آن میریختند تا روغن یا آب آنها گرفته شود.
عصارخانه عبارت از محوطهای بود که در وسط آن قطعهسنگ گِرد بر روی هم قرار داشت و این دو قطعهسنگ از یکطرف با اهرمی به یک رأس چهارپا، مثل الاغ یا شتر یا قاطر یا اسب متصل بود.
با حرکت کردن حیوان، که بهصورت دَوَرانی صورت میگرفت، سنگِ روئی آسیاب به حرکت در میآمد و با گردش این سنگ، آنچه از موادی که به وسط سنگ مزبور ریخته میشد، نرم میشد.
در قسمت بالای سنگ متحرک جایگاهی بود که مواد خردشونده را داخل آن میریختند تا از داخل سوراخ به زیر سنگ رفته و خرد شود.
https://hamshahrianqom.ir/?p=128





Saturday, 6 December , 2025